Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA), yaptığı basın açıklamasında, labarotuvarda yapay et üretiminine ve satışına izin onay verildiğini duyurdu. Bu izin, UPSIDE Foods (eski adıyla Mehmphis Meats) ile yapılan görüşmeler, ürün güvenliği testleri ve araştırmaların ardından çıktı. 

Bir ilk: Rakus adındaki orangutan yaralarını bitkiyle tedavi etti! Bir ilk: Rakus adındaki orangutan yaralarını bitkiyle tedavi etti!

2015 ylında kurulan ve laboratuvarda yetiştirilen tavuk eti üretmek için hücre kültürü kullanmak üzerinde bir süredir çalışmalar yürüten Berkeley, California merkezli UPSIDE Foods, bu onayı alan ilk firma oldu. UPSIDE Foods dışında, pazardaki hayvan eti talebini kesmeden karşılamak için bu yaklaşımı benimseyen çok sayıda şirket bulunuyor.

Yapay et üretimi nasıl gerçekleşiyor?

Yapay et üretebilmek için, hayvan hücreleri, hayvanları öldürmeden izole edilip uzun süreli depolama için donduruluyor. Bu hücreler daha sonra biyoreaktörler olarak adlandırılan çelik tanklara aktarılıyor ve hücrelerin ihtiyaç duyduğu büyüme için gerekli olan besinler, koşullar sağlanıyor. Hücreler belirli olgunluğa ulaştıktan sonra tüketim için hasat edilerek normal et halini alıyor. 

Bitki bileşenlerinden elde edilen ve gerçek et gibi görünmesi için yapılan bitki bazlı etlerin aksine bu kültürlü et, yüzde 100 hayvan temelli oluyor ve herhangi bir hayvanın zarar görmemesi sağlanıyor. Bu alandaki çeşitli girişimler ürünlerini ve süreçlerini test etmek için küçük ölçekli tesislerde faaliyetlerini sürdürüyordu. Bu tür tesisler aynı zamanda FDA gibi düzenleyici kurumlara da “güvenlik” ve “uygunluk” gibi gereksinimlerin karşılandığının da birer göstergesi.

yapay-et2

Sadece UPSIDE Foods'a onay verildi

FDA'nın açıkladığı üzere, yapay et satışı için sadece UPSIDE Foods'a izin verildi. Diğer firmalar yapay et üretimi ve satışı için onay almadı. Ancak bu alanda çalışmalar yürüten diğer şirketler de muhtemelen bu onay sonrasında süreçlerini hızlandıracak ve onay almak için harekete geçecektir.

Şunu da belirtmek gerekir ki; FDA’nın onayı yapay et üretimi için yeterli değil. Şirketlerin ABD'deki diğer düzenleyici kurumlardanm da onay alması ve denetimleri başarıyla geçmesi gerekiyor. Ancak FDA'nıon onayı yapay et üretimi için önemli bir dönünm noktası diyebiliriz. 

Laboratuvar ortamında üretilen etlerin masalarımıa gelmesi için ise hala uzun yıllar var. Yapay et üretimi oldukça maliyetli bir süreç. UPSIDE Foods CEO’su Uma Valenti’ye göre yetiştirilen et endüstrisi emekleme aşamasında ve erişilebilir olmasına yaklaşık 15 yıl daha var.

Editör: Burak Karahan