Demir yollarının ve trenlerin medeniyetler için ne kadar önemli olduğu hepimiz biliyoruz. Tren yolları ülkelerin ekonomik, sosyal ve kültürel gelişimine büyük katkı sağlarlar. Sürekliliği ve tek seferlik maliyetleri ile diğer taşıma araçlarına göre daha verimlilerdir. Hız konusunda avantajı uçaklara kaptırmış olsa bile, teknolojinin gelişmesi ile bu açığını da kapatacak gibi duruyor.
Dünya üzerinde bulunan en hızlı taşıma aracı uçaklardır. Yolcu uçaklarının ortalama hızı yaklaşık olarak saatte 800-1000 kilometreyi buluyor. Trenler bu hızın yanında yavaş kalıyor gibi dursa da, son gelişmeler ile birlikte trenler uçakları yakalayacak gibi duruyor. Maglev sistemi sayesinde, şu an en hızlı tren saatte 603 kilometre hızla seyir edebiliyor. Peki, bu maglev tren rayı sistemi nedir ve dünyanın en hızlı treni hangisidir?
L0 serisi
Maglev teknolojisi kullanan L0 serisi tren şu an dünyada üzerinde geliştirilmiş en hızlı tren özelliğini taşıyor. Central Japan Railway Company ve Mitsubishi Heavy Industries tarafından geliştirilen trenimiz saatte 603 kilometre hıza çıkabiliyor. 7 vagonluk bu tren rekoru 21 Nisan 2015 yılında kırmayı başardı. Bir önceki rekor 15 Nisan 2015 tarihinde saatte 590 kilometre ile yine kendisine aitti. Ayrıca 603 km/s hızı rekoru kırarken 10.8 saniye boyunca koruyabildi. Bu süre zarfında 1.8 kilometre seyahat etti.
Bu tren Japonya da halihazırda kullanılmamakta ancak yakın bir tarihte Tokyo ve Osaka şehirleri arasında kullanılması planlanıyor. Dünyanın en hızlı treni olan L0 serisi bu şehirler arası yolculuğu 1 saat 7 dakikada bitirmesi planlanıyor. Tokyo ve Osaka şehirleri arası 499 kilometredir ve araba ile 6.2 saatte, hızlı tren ile 3 saatte gidilebilir. Bu veriler ışığında L0 serisi maglev trenin ne kadar hızlı olacağını tahmin edebilirsiniz.
Maglev Nedir? (Manyetik raylı tren)
Manyetik levitasyon veya kısaca maglev, iki mıknatısın kullanıldığı bir tren rayı sistemidir. Bu mıknatıslar biri treni yukarı doğru iterken, diğer mıknatıs ise treni gideceği yöne doğru itmekle görevlidir. Tren gövdesi, mıknatısların eş kutularının birbirlerini itmesinden kaynaklı havada dururlar. Bu sayede tren hiçbir yere temas etmez ve sürtünme kuvveti oluşmaz. Sürtünme kuvvetinin ortadan kalması ile maglev trenler yüksek hızlara ulaşabilirler.
Maglev trenler normal trenlerden daha hızlı ve ucuzdur. Ancak ileri teknoloji ve hassas kontrol sistemleri gerektirdiğinden günümüzde çok kullanılmamaktadır. Ayrıca normal tren raylarında bu sistemin kullanılamıyor olması da büyük bir engeldir. Maglev trenler için özel hazırlanmış tren yolları gerekmektedir, ancak normal tren yollarının da kullanılması için çalışmalar devam ediyor.
Belki birkaç sene içinde bütün dünyada popüler olacak bu sistem, ülke içi yolcu taşımacılığında havayolu taşımacılığın yerini alabilir. Ülkemizde de maglev trenlerinin kullanımı planlanıyor, ancak bu planlar çok yeni ve şu an için sadece proje bazındalar.
Japonya'nın hızlı treni Maglev'in Yamanashi'ye birde bu açıdan izleyin. pic.twitter.com/kUq1xsRCBW
— Sıradışı Bilim (@siradisi_bilim) July 22, 2022
