Yunanistan’ın Santorini adası ve çevresinde 2025’in başında kaydedilen 28 binden fazla depremin kaynağının, derinlerden yükselen magma olduğu belirlendi. Almanya’daki Helmholtz Jeobilim Merkezi (GFZ) ve GEOMAR Okyanus Araştırmaları Merkezi tarafından gerçekleştirilen bu çalışma, yapay zeka destekli veri analizi ve deniz tabanı sensörleri kullanılarak bölgedeki sismik krizi kapsamlı bir şekilde haritaladı.
300 Milyon Metreküp Magma Yükseldi
Araştırma sonuçlarına göre, yaklaşık 300 milyon metreküp magma yer kabuğunun derinliklerinden yükselerek deniz tabanının 4 kilometre altına kadar ulaştı. Bu magma hareketi, çevresindeki kayaları kırarak binlerce depremi tetikledi. En şiddetli depremler 5 büyüklüğünü aştı ve bölgedeki sismik aktiviteyi artırdı.
Santorini ve Kolumbo Arasındaki Bağlantı
Santorini, tarihsel süreçte birçok volkanik patlama yaşamış bir bölge olarak biliniyor. Yakınındaki Kolumbo sualtı yanardağı da aktif bir volkan konumunda. Yapılan çalışma, magma hareketinin Santorini’de küçük bir yükselmeye ve ardından yeniden çöküşe yol açtığını ortaya koyuyor. Bu durum, iki yanardağ arasında daha önce bilinmeyen bir hidrolik bağlantının varlığına işaret ediyor.
Yapay Zeka ve Deniz Tabanı Sensörlerinin Rolü
GFZ ekibi, devasa sismik veri setlerini işlemek için özel bir yapay zeka yöntemi geliştirdi. GEOMAR ise Kolumbo krateri çevresine yerleştirdiği deniz tabanı sensörleriyle hem sismik sinyalleri hem de deniz tabanındaki 30 santimetreyi bulan çökmeleri kaydetti. Bu sayede magma akışının zamanı, yönü ve hızı yüksek doğrulukla takip edilebiliyor.
Geleceğe Yönelik Uyarılar
Araştırmacılar, elde edilen bu ayrıntılı verilerin bölgedeki volkanların gelecekteki aktivitelerinin daha iyi izlenmesini sağlayacağını vurguluyor. GEOMAR’dan Prof. Heidrun Kopp, “Bu bulgular düzenli olarak Yunan makamlarıyla paylaşıldı. Amacımız, olası yeni depremlerde en hızlı ve doğru değerlendirmeyi sağlamak” dedi. Atina Üniversitesi’nden Prof. Paraskevi Nomikou ise, “Böylesine aktif bir jeolojik bölgede süreçleri anlamak, halkın güvenliği için hayati önem taşıyor” ifadelerini kullandı.
Santorini ve Kolumbo çevresinde bilimsel gözlemler sürerken, uzmanlar bu tür çalışmaların gelecekte olası volkanik tehlikelerin erken tespitinde kritik bir rol oynayacağını belirtiyor.
