Avrupa Uzay Ajansı (ESA), dünya genelinde büyük bir endişeye neden olabilecek bir kıyamet senaryosunu açıkladı. 1859 yılında meydana gelen ve tarihin en büyük güneş patlaması olarak kayıtlara geçen Carrington Olayı'nın bir benzerinin yaşanması durumunda, modern teknolojinin bağımlılığı nedeniyle tüm uydular ve alt yörüngedeki uzay araçları ciddi şekilde zarar görebilir.
Carrington Olayı Nedir?
Richard Carrington, 1 Eylül 1859'da yaptığı gözlemlerle Jüpiter boyutunda bir güneş lekesinden büyük bir beyaz ışık patlaması meydana geldiğini keşfetti. Bu olay, Dünya'nın jeomanyetik dengesini sarsarak yaklaşık bir hafta boyunca etkili olan yoğun bir güneş fırtınasına yol açtı. O dönemde meydana gelen manyetik fırtınalar, kutup ışıklarını tetiklemekle kalmamış, aynı zamanda telgraf hatlarına da zarar vermişti. Bu olay, günümüzde "Carrington Olayı" olarak adlandırılmaktadır.
Günümüzdeki Olası Etkiler
ESA'nın gerçekleştirdiği yeni simülasyonlar, benzer bir olayın günümüzde yaşanmasının sonuçlarının son derece yıkıcı olabileceğini ortaya koyuyor. Simülasyona göre, mevcut güneş döngüsündeki en güçlü güneş fırtınasından yaklaşık beş kat daha güçlü olan X45 büyüklüğünde bir güneş fırtınası aniden patlayarak Dünya'ya doğru güçlü bir radyasyon dalgası gönderebilir. Bu fırtına, yaklaşık 15 saat sonra koronal kütle atımı (CME) ile birlikte saatte 7,1 milyon kilometre hızla gezegenimize ulaşarak, Carrington Olayı'na benzer bir jeomanyetik fırtınayı tetikleyebilir.
Uzmanların Görüşleri
ESA uzmanı Jorge Amaya, güneşten gelen bu tür bir enerji akışının yörüngedeki tüm uydulara zarar verebileceğini belirterek, "Alçak yörüngedeki uydular bile güvende olmayacaktır" ifadelerini kullandı. 2050 yılına kadar Dünya yörüngesindeki uydu sayısının en az on kat artacağı öngörülmektedir; bu durum, olası bir Carrington benzeri olayın etkilerini daha da kritik hale getirmektedir.
2013 yılında yapılan bir çalışma, Carrington benzeri bir olayın Kuzey Amerika elektrik şebekesi üzerindeki olası etkilerini inceleyerek, ABD'nin 2,6 trilyon dolar kaybedebileceğini ve küresel hasarın "kavrayış kapasitemizin ötesinde" olabileceğini ortaya koydu. Simülasyona liderlik eden Gustavo Baldo Carvalho, "Burada önemli olan bunun olup olmayacağı değil, ne zaman olacağıdır" şeklinde değerlendirmede bulundu. Uzmanlar, Carrington tipi bir fırtınanın ortalama her 500 yılda bir meydana geldiğini, bu nedenle bu yüzyılda böyle bir olayın gerçekleşme olasılığının %12 olduğunu bildirmektedir.
