İngiliz The Guardian gazetesi, İsrail hükümetinin 2021 yılında ABD merkezli teknoloji devleri Google ve Amazon ile imzaladığı Nimbus Projesi anlaşması çerçevesinde, bulut verilerinin yabancı ülkelerin kolluk kuvvetleri tarafından incelenmesi durumunda bir "şifreli uyarı" mekanizması talep ettiğini bildirdi. Bu durum, uluslararası veri güvenliği ve işbirliği konularında yeni tartışmaların önünü açabilir.
Nimbus Projesi Anlaşması ve İçeriği
The Guardian tarafından elde edilen belgelere dayanan haberde, İsrail hükümeti ile Google ve Amazon arasında 1,2 milyar dolarlık Nimbus Projesi anlaşmasının detayları yer alıyor. Anlaşma kapsamında, bu iki teknoloji raksının bulut hizmetlerinde depoladıkları verilerin, yabancı ülkelerin güvenlik güçleri tarafından ele geçirilme olasılığına karşı bir uyarı sistemi geliştirilmesi talep edildi. İsrail, bu bağlamda, söz konusu şirketlerden yasal yükümlülüklerini göz ardı etmelerini istemiştir.
Uyarı Sisteminin İşleyişi
İsrail hükümeti, bulut sistemlerindeki verilerin yabancı ülkelerle paylaşılacağı durumlarda Tel Aviv yönetiminin uyarılması için "göz kırpma mekanizması" adı verilen şifreli bir sistemin oluşturulmasını talep etti. Bu mekanizma, şirketlerin böyle bir durumda İsrail'e 24 saat içinde bilgi vermesini gerektiriyor. Verilerin paylaşıldığı ülkenin telefon koduna göre belirlenecek olan uyarı süreci, İsrail'in güvenlik endişelerini gidermeye yönelik bir önlem olarak değerlendiriliyor.
Şirketlerin Cevabı ve Diğer Tedbirler
Google ve Amazon, yaptığı açıklamalarda, söz konusu uyarı mekanizmasının varlığını reddetti. Ancak, İsrail hükümeti, bu şirketlerin işbirliğinden vazgeçmesi konusunda endişe duyuyor ve bu nedenle anlaşmaya katı denetim tedbirlerinin eklenmesini talep etti. Bu tedbirler arasında, şirketlerin, hizmet şartlarının ihlal edildiğini tespit etseler dahi, İsrail’in erişimini askıya alamaması ve iptal edememesi gibi koşullar yer alıyor. Ayrıca, İsrail devlet kurumlarının ve askeri birimlerinin bulut hizmetlerini nasıl kullandığına ilişkin herhangi bir kısıtlama da getirilmiyor.
Microsoft'un Durumu ve Veri Aktarımı
Haberde ayrıca, Microsoft'un Nimbus Projesi'ne dâhil olmak istediği fakat İsrail'in talep ettiği katı önlemleri kabul etmediği için anlaşmaya katılmadığı belirtildi. Microsoft'un bulut hizmetlerinin, İsrail ordusu tarafından Gazze Şeridi ve Batı Şeria'daki sivillerin gözetimi amacıyla kullanıldığı biliniyor. Eylül ayında bu hizmetlerin askıya alınmasının ardından, İsrail'in Microsoft'un bulut verilerini Amazon'un veri merkezlerine aktarmak istediği ifade ediliyor.
Nimbus Projesi'nin Önemi
Nimbus Projesi, veri depolama, toplama, analiz etme ve veriler üzerinden tahminlerde bulunma yetenekleri sunan bir bulut bilişim ve makine öğrenimi sistemi olarak tanımlanıyor. Projenin sözleşmesi, Nisan 2021'de imzalandı ve İsrail Maliye Bakanlığı, bu dev ihale ile yaklaşık 1,2 milyar dolarlık yatırım ile kendi yerel bulut depolama merkezlerinin kurulacağını duyurdu. Nimbus Projesi, İsrail'in güvenlik stratejileri doğrultusunda önemli bir adım olarak değerlendiriliyor ve tüm veri tabanları, kaynaklar ve canlı gözlem kaynaklarından gelen verileri toplama özelliğine sahip.
