Elektrikli scooter kullanımını düzenleyen yeni yönetmelikler, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmeye hazırlanıyor. Bu yönetmelikler, e-scooter mobil uygulamalarında coğrafi çitleme sistemi gibi yenilikçi özellikleri içermekte. Coğrafi çitleme, hız sınırlamaları ve belirli alanlarda yasaklar gibi önemli unsurlar sunarak, şehir içi ulaşımda güvenlik ve düzeni artırmayı hedefliyor.
Coğrafi Çitleme ve Uygulama Alanları
Coğrafi çitleme özelliği, elektrikli scooter'ların mobil uygulamalarına entegre edilerek, sürüş esnasında hız ve bölge sınırlamalarının otomatik olarak uygulanmasını sağlıyor. Bu sistem sayesinde, belirli alanlarda yasak park bölgeleri oluşturulabilir ve gelişigüzel park etmenin önüne geçilebilir. Kullanıcılar, belirlenen yasaklı bölgelere yaklaştıklarında uygulama üzerinden sesli uyarılar alacak. Eğer sürücü yasaklı bir alana girerse, scooter'ın hızı, geri dönüşe olanak tanıyacak şekilde kademeli olarak 6 km/saat'e düşürülecek.
Hız ve Konum Bildirimleri
Yönetmelik kapsamında, elektrikli scooter'ların konum bilgileri de önemli bir değişiklik içermekte. Sürüş sırasında, scooter'ların konumları üç dakikada bir Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın otomasyon sistemine bildirilecek. Sürüş tamamlandığında, konum bilgisi en geç on dakika içinde aktarılacak. Sürüş dışında ise scooter'ların hareketleri anlık olarak izlenebilecek. Bu veriler, belediyeler, emniyet ve jandarma gibi ilgili kurumlarla paylaşılacak.
E-scooter İzin Süreleri ve Gelecek Planları
Yeni düzenlemelerle birlikte, e-scooter kiralama şirketlerinin izin süreleri de belirlenmiş durumda. İzinler, iki yıl süreyle verilecek ve bazı durumlarda bir yıl uzatılabilecek. Bu düzenlemelerin 1 Temmuz 2026 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanıyor. Coğrafi çitleme özelliği, Türkiye’deki elektrikli scooter kullanımını Londra gibi diğer şehirlerdeki uygulamalara benzer bir şekilde düzenlemeyi amaçlıyor. Londra'da, coğrafi sınırlamalarla belirli bölgelerde park yasakları uygulanarak scooter'ların gelişi güzel bırakılmasının engellenmesi hedefleniyor.
Kiralamada Yeni Gereklilikler
Elektrikli scooter kiralama hizmeti veren şirketler için de yeni gereklilikler tanımlanmış durumda. Bu çerçevede, e-scooter'ların en az %20 şarjla kullanıcıya sunulması ve gerekli teçhizatla donatılması zorunlu hale getirildi. Ayrıca, cihazların en az %30'unun Türk Standardları Enstitüsü (TSE) belgeli işletmelerden temin edilmesi bekleniyor. Şirketlerin 7/24 hizmet verecek bir çağrı merkezi veya mobil uygulama bulundurması da şart koşulmakta. Uygulamalarda harita, ücret bilgisi, şarj seviyesi ve coğrafi çitleme alanlarına dair bilgilerin yer alması gerekecek. Bunun yanı sıra, şirketlerin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'ndan yetki belgesi alması da zorunlu tutulmaktadır.
