Bilim

İnsan anatomisi hakkında bilmediğiniz 12 gerçek!

İnsan anatomisi hakkındaki bilgilerin bazıları aklınızı başınızdan alacak. Örnek olarak, şu anda parladığınızı biliyor muydunuz? İşte vücudunuz hakkında bilmediğiniz 12 gerçek...

KARACİĞER KENDİNİ YENİLEYEBİLEN TEK ORGANDIR Hasarlı bir karaciğer, orijinal hacminin %70'ini kaybettikten sonra bile kendini yenileyebilir. Nature Review Gastroenterology & Hepatology dergisine göre, akciğerler, böbrekler ve pankreas doku kaybına uyum sağlayabilirken, yalnızca karaciğer kendini tamamen onarabilir. Karaciğer, karaciğer-vücut ağırlığı oranının her zaman vücut homeostazı için gerekli olan ihtiyaçları karşılamak için rejeneratif mekanizmalar kullanan tek katı organdır.

TERLEMENİZ BEBEKLİĞİNİZE BAĞLIDIR Aynı ısıya veya uyarıcı aktivitelere maruz kaldığında bile bir yetişkinin ürettiği ter miktarı kişiden kişiye değişebilir. Bunun nedeni, herkesin kabaca aynı sayıda ter beziyle doğmasına rağmen, bu bezlerden kaçının işlevsel hale gelmesi ve bebekken deneyimlediğiniz sıcaklıklara bağlıdır. Bir insan yaklaşık iki yaşını doldurduğunda, aktif ter bezlerinin sayısı ömür boyunca sabitlenir ve değişmez. 

UYURKEN BEYNİNİZDE GEREKSİZ BİLGİLERİ VE BİRİKEN ZEHİRLERİ ATARSINIZ Uyanıkken, beyin hücreleriniz sinirsel aktivite ile şişer. Uyuduğunuzda, bu hücreler küçülür ve elektriksel aktivite gittikçe yavaşlar. Uyku araştırmacısı Dr. Sigrid Veasey'e göre, uyku, beyin hücrelerinin aşırı çalışmasını önlemek için gereklidir. "Beyni tetikte tutmak için sürekli olarak ateşlenen nöronlar, enerji üretmenin bir yan ürünü olarak toksik serbest radikaller yayarlar. Uyku sırasında, bu potansiyel zehirleri temizleyen antioksidanlar üretirler." "Siz uyurken, beyninizin glial hücreleri bu doğal atıkların atmasına yardımcı olur."

İNSANLAR BEŞ DUYUDAN FAZLASINA SAHİPTİR Beş duyuyu (tatma, dokunma, koku alma, duyma ve görme), etrafınızdaki somut dünyayı deneyimleme kavramını anlamanın basit bir yoludur.  Ancak insanların çevrelerindeki dünyayı algılamak için aşağıdakilere de ihtiyacı vardır: Equilibrioception: Denge duygusu Propriosepsiyon: Boşluk hissiniz veya uzuvlarınızın nerede olduğunu onlara bakmadan bilmek Kinestezi: Hareket duygusu Termosepsiyon: Sıcaklık hissi  Nosisepsiyon: Acı hissi Kronosepsiyon: Zamanın geçişine dair algısı Açlık: Vücudunuzun besinlere ihtiyacı olduğunu hatırlatan his Ayrıca insanların manyetik alanları algılama yeteneği olan manyetoalgıya sahip olup olmadığına dair bazı araştırmalar da bulunuyor. 2019'da yapılan bir araştırma, insan beyninin bu alanlara görsel ve işitsel stimülasyona verdiği yanıtla aynı şekilde yanıt verdiğini buldu.

YUMURTA İNSAN VÜCUNDAKİ EN BÜYÜK HÜCREDİR Bir dişi yumurta, insan vücudundaki en büyük hücredir ve mikroskop olmadan da görülebilir. Ortalama olarak, bir yumurta yaklaşık bir saç teli genişliğindedir. Bu arada sperm hücreleri, insan vücudundaki en küçük hücreler arasındadır ve baş kısmından kuyruğa kadar boyu 0,0051 santimetredir...

VÜCUDUNUZ MİLYARLARCA YAŞINDA Evrendeki tüm maddelerin yüzde doksan sekizi ya hidrojen ya da helyumdur ve evrenin başlangıcında yaratılmıştır. Diğer tüm kimyasal elementler, yıldızların nükleer reaksiyonları tarafından üretilir ve ya güneş rüzgarları tarafından ya da bir yıldız süpernovaya dönüştüğünde uzaya fırlatılır. Yıldızlar tarafından fırlatılan daha ağır elementler, gezegenleri oluşturan yapıtaşlarıdır ve dünyadaki tüm yaşam bu maddelerin kaynağında doğar.

MİDENİZ DEĞİL BAĞIRSAKLARINIZ GURULDAR İnsanlar midelerinin ses çıkardığını duyduklarında veya duyduklarını düşündüklerinde çoğu gaz ve bağırsakların normal hareketi olan bağırsak aktivitesinden kaynaklanır. Yemek yemediğinizde bile bağırsaklarınız hareket eder ve bağırsaklarınızda yiyecek varsa, sesi boğabilir, ancak orada hava varsa ve hareket ettiğiniz tek şey buysa, duyacağınız şey guruldama olur.

İNSANLARIN ORTALAMA VÜCUT SICAKLIĞI GİTTİKÇE DÜŞÜYOR 1868'den beri, ortalama insan vücut sıcaklığının 37 Celcius derece olduğunu kabul etmektedir. Ancak bu durum günümüzde aynı değil... ELife bilimsel dergisinde 2020 yılında yapılan bir araştırmada, 1860 ile 2017 yılları arasında Amerikalılardan alınan üç sıcaklık veri setini inceledi ve ortalama vücut sıcaklıklarının 19. yüzyıldan bu yana 1 Celsius dereceden fazla düştüğünü keşfetti.

SÜMÜK RENGİNİZ BEYAZ KAN HÜCRELERİNE BAĞLIDIR Sağlıklı bir insan günde yaklaşık 1,5 litre mukus üretir ve bu mukus normalde berraktır. Ayrıca mukus, su, çeşitli proteinler, antikorlar ve tuzlardan oluşur. Mukusunuz beyazlaştığında, bunun nedeni bir enfeksiyon, alerji, dehidrasyon ve hatta çok fazla süt ürünü yemek olabilir. Vücudunuz bir enfeksiyonla savaşırken mukus renginiz sararır ve bu renklenme durumu ölü beyaz kan hücrelerinin birikmesinden kaynaklanır. Bu hücreler enfeksiyonları hedefler ve görevlerini tamamladıktan sonra mukusunuzla dışarı atılırlar. Enfeksiyon ne kadar büyükse, o kadar fazla beyaz kan hücresi ve sümüğünüzün yeşile dönme olasılığı o kadar yüksektir. Bunun nedeni, diğer "hücresel artıkların" yanı sıra daha yüksek beyaz kan hücreleri hacminden kaynaklanır.

ŞUANDA VÜCUDUNUZ PARLIYOR Canlıların çoğu gibi tüm insanlar da parlar. Bunun nedeni metabolizma ile ilgili biyokimyasal reaksiyonlardır. İnsanlarda, ışık emisyonları sabah 10'da en düşük ve akşam 4'te en yüksek olma eğilimindedir. Ancak bu ışıltıyı özel ekipman olmadan asla çıplak göz ile göremezsiniz. Bir bilimsel makalenin açıkladığı üzere, "Vücut tarafından yayılan ışığın yoğunluğu, çıplak gözlerimizin hassasiyetinden 1000 kat daha düşüktür."

KALBİNİZİN KENDİNE AİT KÜÇÜK BİR BEYNİ VAR! Kalbin, kabaca 40.000 nöron içeren "küçük beyin" veya "kalp beyni" olarak adlandırılan kendi sinir sistemi vardır. Bu intrakardiyak sinir sistemi ilk olarak 1991 yılında keşfedildi ve bugün hala araştırılmaya devam ediliyor. Bu küçük ama işlevi büyük olan beynin, kalp sağlığını izlemeye yardımcı olduğuna inanılıyor.

10.000 KİŞİDEN 1'NİN İÇ ORGANI TERS Son derece nadir bir tıbbi durum olan situs inversus, iç organların düzeninin ortalama yerleşimin tam tersi şeklinde olma kondisyonudur. Örneğin, kalbin sol kulakçığı ve sol akciğer vücudun sağ tarafında konumlanmıştır, karın boşluğunda karaciğer sağ yerine çoğunlukla sol tarafta yer alır veya mide vücudun sol yerine sağ tarafındadır.