Yaşam

Dünyanın derinliklerindeki 'elmas fabrikası' merak uyandırdı!

Bilim insanları, dünyanın derinliklerinde yer alan bir 'elmas fabrikası' keşfetti. Bunun yanı sıra, yaptıkları deneyler sırasında elmasların üzerinde paslanma olabileceğine rastladılar.

Dünya'nın en büyük karbon deposu, karbonun %90'ının gömülü olduğu Dünya'nın çekirdeğidir. Dünya çekirdeğiyle manto arasında, okyanus levhaları yardımıyla çekirdeğe sızan sular manto sınırının yakınında paslanan çeliğe benzer bir kimyasal reaksiyon meydana getirebilir.

Byeongkwan Ko, yakın zamanda Geophysical Research Letters dergisinde çekirdek-manto sınırına ilişkin bulgularını yayınladılar. Argonne Ulusal Laboratuvarı'ndaki Gelişmiş Foton Kaynağında, suyu ve bir demir-karbon alaşımını, Dünya'nın çekirdek-manto sınırındaki koşullara benzer koşullara sıkıştırarak ve ısıtarak, demir-karbon alaşımını eriterek bazı deneyler yaptılar.

Bilim insanları, su ve metalin reaksiyona girerek, tıpkı Dünya yüzeyinde paslanma gibi, demir oksitler ve demir hidroksitler oluşturduğunu keşfettiler. Bununla birlikte, çekirdek-manto sınırında karbonun sıvı demir-metal alaşımından ayrıldığını ve elmasları oluşturduğunu gözlemlediler.

Profesör Dan Shim, "Silikat manto ile metalik çekirdek arasındaki sınırda 3.000 km derinlikte sıcaklık kabaca 3 871 santigrat dereceye ulaşıyor, bu da çoğu mineralin atomik ölçekli yapılarında yakalanan suyu kaybetmesi için yeterince yüksektir" dedi. Karbon, demir seven bir element olduğundan, mantoda nispeten düşük karbona sahip olduğu düşünüldüğü için çekirdeğinde önemli miktarda karbon bulundurması beklenir. Ancak bilim insanları ve araştırmacılar, mantoda beklenenden çok daha fazla karbon bulunduğunu keşfettiler.

Bu yeni çalışma, elmas oluşum süreciyle çekirdekten mantoya sızan karbonun, mantodaki yüksek karbon miktarlarını açıklamaya yetecek kadar karbon sağlayabileceğini gösteriyor. Ayrıca, çekirdek-manto sınırında elmas bakımından zengin yapıların bulunabileceğini ve sismik dalgaların alışılmadık derecede hızlı hareket etmesi gerektiğinden sismik çalışmaların bu tarz elmas oluşumları tespit edebileceği öne sürüldü. Shim, "Sismik dalgaların çekirdek-manto sınırındaki elmas bakımından zengin yapılar boyunca olağanüstü hızlarda yayılmasının nedeni, elmasların son derece sıkıştırılamaz olmasından ve çekirdek-manto sınırındaki diğer malzemelerden daha az yoğun olmasından kaynaklanıyor" dedi. Araştırma ekibi, reaksiyonun çekirdekteki silikon, kükürt ve oksijen gibi diğer hafif elementlerin konsantrasyonunu nasıl değiştirebileceğini ve bu değişikliklerin derin manto mineralojisini nasıl etkileyebileceğini araştırmaya devam edecek.